Lelies zijn zeer veelzijdige bloemen, de bloemgrootte, kleur, geur en bijvoorbeeld bloemvorm kunnen erg verschillen. Lelies worden allereerst onderverdeeld in verschillende typen, zoals; Aziaat, Oriëntaal, Trompet en de Longiflorum. Daarnaast zijn er tussen deze typen heel veel kruisingen. Deze vormen op hun beurt weer een groep met veel verschillende soorten. Om een paar voorbeelden te laten zien, is er de LA lelie een kruising tussen een Longiflorum en een Aziaat, of een OA lelie een huwelijk tussen Oriëntaalse en Aziatisch. En zo kunnen we nog wel een tijdje doorgaan.
Deze witte Tourega is een geurloze Oriëntaalse leliesoort.
Het spreekt voor zich dat bij zo’n kruising de sterke eigenschappen van elke lelie een belangrijke rol speelt. Maar ook eigenschappen als kleur, bloemvorm en geur spelen een rol. Zo zijn er nu lelies die vrijwel niet meer ruiken. Geur was voor veel kopers een punt waarom uiteindelijk niet tot aanschaf werd overgegaan. De gemene deler tussen al deze verschillende typen lelie is: het zijn allemaal ‘bolbloemen. Benieuwd wat nu precies de kenmerken van de verschillende groepen zijn? Hieronder zijn de meest bekende uiteen gezet.
Aziatische lelie
Veel verschillende harde-, heldere kleuren en niet tot nauwelijks geurend. Dit zijn misschien wel de belangrijkste kenmerken van de Aziatische lelie. Daarnaast hebben ze een groot aantal knoppen. Een ander belangrijk kenmerk van de Aziaat is: de stand van de bloemen. Deze zijn rechtopstaand en kleiner dan bijvoorbeeld de Oriëntal.
Oriëntal lelie
Een andere naam is ook wel; Japanse lelie. Oriëntal lelies zijn de meest verkochte lelies wereldwijd. De belangrijkste kenmerken zijn: grote & geurende bloemen, dit geeft ze bovendien een luxe uitstraling. Deze bloemen zullen meestal opstaand bloeien.
Longiflorum lelie
Zijwaartse, grote lange geurende bloemen in de vorm van een kelk, de Longiflorum. Het meest kenmerkende is misschien de al deze zijwaartse groei –tegenwoordig ook meer opwaarts- maar deze bloemen komen vanuit 1 punt.
Dubbele lelies
Er zijn dubbelbloemige Aziaten, maar de meeste dubbele lelies zijn ontstaan vanuit ‘mutanten’ van Oriëntaalse lelies. De dubbele Oriëntaal lelie is een vrij nieuwe lelie voor de markt. Het kenmerkende van de dubbele lelie zijn natuurlijk het dubbele aantal bloemblaadjes. Zo hebben ze door het gevulde karakter soms wel het uiterlijk van een Lotus bloem. Doordat ze afstammen van de Oriëntaal zijn de dubbele lelies niet geurloos, wel kan de sterkte van de geur variëren van licht tot sterk geurend. Een ander punt zijn de stuifmeeldraden. Door de dubbele bloemblaadjes zijn de meeldraden later in de bloei pas zichtbaar en soms bijna onzichtbaar. De kleuren van de dubbele lelie zijn voornamelijk wit & roze.
Click op een lelie voor de naam:
Onderstaande foto’s; Royal van Zanten
Bolmaat
Bolmaat: er zijn verschillende bolmaten, zoals 18/20. Dit is de gemiddelde omtrek van de bol in cm? De kleinste leliebolmaat = 10/12 de grootste leliebolmaat= 24+ Als stelregel kun je nemen, hoe groter de bol des te meer bloemen aan de steel.
Mellow Yellow, geel is weer hip!
Jarenlang was geel een kleur waar niet veel vraag naar was. Dit is zo bij snijbloemen, maar ook bij kamer-, en tuinplanten. Geel is een vrolijke kleur die je een echte oppepper kan geven. Tegenwoordig is geel weer helemaal hip, deze come-back is van toepassing in de bloemenhandel, maar is ook in de tuin en het interieur terug te vinden.
Snijbloemen
De meeste soorten hierboven worden geteeld voor de functie als snijbloem. Er worden bij alle lelies (Royal van Zanten) lengtes gehaald die boven de meter liggen. De duur tussen het planten van de bol en het oogsten van de snijbloem is ongeveer 100 dagen, toch zijn er tegenwoordig ook soorten die er slechts 80 dagen over doen voor het oogsten van de snijbloem.
Lelies in de tuin
Wat ook voor de tuin op gaat, is de verscheidenheid aan soorten, kruisingen, bloemvormen, geuren en kleuren. Verschillende soorten kunt u ook terug vinden Lelies in de tuinLelies worden als bol graag diep geplant, maar ook daar heb je een uitzondering. De Lilium candidum (Madonnalelie) is een buitenbeentje want deze lelie wil maar een paar centimeter bedekking. Leliebollen zijn gevoelig voor uitdroging en moeten daarom bij voorkeur na aankoop direct worden geplant. Als dit niet mogelijk is dan in een kist met zand of turfmolm bewaren.
Als zomerbollen die in juni-juli bloeien zijn het uitstekende tuinplanten. Het sortiment is zo groot dat het niet lukt om alles toe te lichten. In combinatie met vaste planten en niet al te dominante eenjarige komen de botanische lelies goed uit de verf.
De al eerder genoemde L. candidum is zo’n botanische soort, deze lelie stond al in de vroegste kloostertuinen. Lelies houden van een vruchtbare, goed doorlatende en kalkrijke grond. De lelies mogen op een warme en zonnige plek. Behalve bij de candidum moeten lelies minstens 15 cm aarde op de bol.
Lilium martagon en L. martagon ‘Album’ (90 cm hoog) houden van humusrijke grond. Soms bloeien zij niet in het jaar van planten, laten staan en volgend jaar is succes gegarandeerd.
tuinenstruinen.org 