Deel 3; wintergeur

Als ontwerper streef je altijd naar een voldoende aantrekkelijk beeld in de wintertuin. In beide voorgaande delen van deze serie van drie over de wintertuin kwam het belang van structuur en van wintergroene planten aan de orde. Nu de kers op de taart van de wintertuin; geurende planten!

Waar zet je geurende planten in de wintertuin?

Jas aan, muts op en gauw naar buiten als het koud is in de wintermaanden. Een bekend beeld. Je zult niet snel je tuin verder inlopen om te kijken hoe het erbij staat. Geurende planten ergens ver weg in je tuin planten, heeft dan ook geen zin. Zet ze liever langs het pad dat je elke dag vanaf de voor- of achterdeur loopt. Of in de buurt van de schuur waar je je fiets wegzet. Het is heerlijk als je aandacht even getrokken wordt door de vaak heerlijke geur van de winterbloeiers. Zou het voorjaar al in aantocht zijn?

De bloemetjes van de geurende struiken zijn vaak vrij subtiel qua grootte en kleur en minder goed zichtbaar tegen een blauwe of grijze lucht. Zet de struiken daarom het liefst tegen een groene achtergrond van bijvoorbeeld een Taxus- of klimophaag. Ze komen dan extra goed uit.

Wintergeur

De geur van de winterbloeiers komt meestal goed vrij als de temperatuur de 10 graden Celcius nadert. Soms is de geur dan al op afstand te ruiken. Ik weet niet hoe het bij jullie is, maar mijn hart maakt dan een reuze sprong en ik geniet ervan!

Het voordeel van geurende heesters is dat je neus er al dicht bij zit in tegenstelling tot de lagere geurende bloembolletjes.

Een paar voorbeelden

Lonicera fragantissima (struikkamperfoelie) Mijn favoriet! De mooie crème kleurige bloempjes beginnen soms in december al open te gaan, maar het hoogtepunt van de bloei is in februari. Een paar maanden plezier dus. Zowel de bloemetjes als de geur lijkt op kamperfoelie. De struik heeft weinig onderhoud nodig en groeit goed in de zon en de halschaduw op normale, wat humusrijke grond. Hij kan uitgroeien tot ca. 2m hoog en breed.

Mahonia media/Mahonia bealei. De meeste Mahonia’s die we kennen en in gemeente plantsoenen worden aangeplant zijn minder mooi en vallen vaak ten prooi aan meeldauw. De Mahonia media is een uitzondering. Het zijn grote statige wintergroene heesters met blad dat wel wat lijkt op ijzervarenblad maar dan groter. Ze houden van een beschutte plaats in de halfschaduw op humeuze grond. Afhankelijk van de soort die je kiest begint de felgele heerlijk geurende bloei in november of in januari/februari. Na de bloei ontstaan paarsblauwe bessen.

Chionanthus praecox. In het Nederlands heet deze groot uitgroeiende struik ‘meloenboompje’. Deze naam doet hem echter weinig eer aan. De Vlaamse naam ‘winterzoet’ is veel beter! In december kan deze struik al rijk gaan bloeien met intens zoet geurende bloemen. Hij gaat daarmee door tot half februari. Extra mooi als het gesneeuwd heeft en elke bloem een sneeuwkroon heeft. De struik groeit langzaam, maar kan uiteindelijk al goed 2,5 tot 3 meter hoog en breed worden.

Sarcoccoca. Dit struikje zou in geen schaduwrijke tuin mogen ontbreken. Wintergroen, niet te groot en, verspreiden de kleine, bijna onaanzienlijke bloemetjes een heerlijke geur die in een beschutte, omsloten tuin een waar zoet feest is. De hele tuin zal er naar geuren. Er zijn meerder typen Sarcococca, maar ze ruiken allemaal lekker.

Hamamelis. De toverhazelaar. Misschien wel door velen gezien als een winterpronkstuk. Zeker als het een mooi uitgegroeid groot exemplaar betreft. Ze zijn vrij duur in aanschaf omdat ze maar langzaam groeien en dat betekent dat er heel vaak een kleine struik wordt aangeschaft en er weinig rekening mee wordt gehouden dat hij uiteindelijk veel ruimte vraagt. Resultaat; de snoeizaag gaat erin en in de meeste gevallen is daarna de mooie vorm flink verstoort. De bloemkleuren variëren van heel lichtgeel, via feller en verzadigder geel naar oranje en zelf rood. De ene soort geurt sterker dan de andere. Een bezoek in februari aan het arboretum van Kalmthout in België is absoluut de moeite waard om heel veel verschillende toverhazelaar te zien bloeien.

Galanthus nivalis. Een tuin zonder sneeuwklokjes is voor mij ondenkbaar. Het liefst zie ik er duizenden. Wat een fantastische voorjaarsbrenger! Ook de bijen en hommels denken er op een warme vroege voorjaarsdag in februari zo over! De geur van sneeuwklokje is heel subtiel en valt pas ook als je ze binnen in een vaasje zet en eraan ruikt. Plant sneeuwklokjes liever niet als bolletjes in oktober. Grote kans dat ze het dan slecht doen. Sneeuwklokjes moet je eigenlijk krijgen; ‘in de green’. Als ze bloeien of net na de bloei, uitgestoken in een tuin van vrienden of familie die er genoeg hebben. Plant ze dan direct uit op een halfschaduw plekje of onder heesters uit in groepjes van ca 3-5 stuks. Wat humeuze grond vinden ze prettig. Ze vermeerderen zichzelf, maar je kunt ze een handje helpen dit te doen door de polletjes steeds in februari te delen. Na jaren heb je dan inderdaad duizenden.

Narcissen Na de sneeuwklokjes volgen gaan de narcissen bloeien. Als je een beetje snuffelt in catalogi zul je zien dat er veel geurende narcissen zijn. Kijk eens naar de wit bloeiende Narcissus ‘Thalia’, de vrolijk geel oranje gekleurde N. ‘Jetfire’ of de zachtgele N. ‘J.P. Milner’. Zo zijn er echt nog veel meer. Houd je van geur, dan kies je natuurlijk voor geurende narcissen!

Binnenkort weer een artikel van Jeanne van Rijs! Deel 2 van Tuinontwerpen deel 2 – Kleine tuin, mooie tuin. Publicatie op zaterdag 23 januari

© Oxalis tuinontwerpen

---

---

WEBSITE

Recente berichten: