Deel 2: Wintergroen
Als ontwerper streef je altijd naar een voldoende aantrekkelijk beeld in de wintertuin. In het voorgaande deel van deze serie van drie over de wintertuin kwam het belang van structuur aan de orde. Eén van de mogelijkheden om structuur in de wintertuin aan te brengen is de keuze voor wintergroene hagen. Daarnaast kunnen alle wintergroene planten een bijdrage leveren aan een aangenaam winterbeeld.
TRANSLATION BUTTON CAN BE FOUND UNDER THIS POST

Wintergroene hagen in de wintertuin

Elke haag zorgt voor lijn en structuur, maar de wintergroene hagen vallen in de winter extra op. Denk aan een strak geknipte Taxushaag of de vele Buxushaagjes die we afgelopen decennia zoveel aangeplant zagen, maar die nu, door de Buxuxmot, erg aan waarde hebben ingeboet. Een goede vervanger voor Buxus is Ilex maximowicziana var ‘Kanehirae’ (Japanse Hulst) die veel op Buxus lijkt, frisser groen is en harder groeit. Voor hogere wintergroene hagen voldoen o.a. Prunus lusitanica, Prunus laurocerasus ‘Caucasica’ en Eleagnus ebbingei, waarvan het blad een zilverkleurige achterkant heeft. Weinig gebruikt zijn hagen van hulst (Ilex crenata). Je hebt er wel wat ruimte voor nodig en snoeien van zo’n prikhaag, is niet het meest aangename werk, maar mooi zijn ze wel met hun rode bessen in de winter. Alle deze hagen groeien goed en gemakkelijk. Een tuin wordt extra interessant als je de hagen in verschillende hoogten knipt.

Wintergroene heesters

Er zijn meer wintergroene struiken dan je op het eerste oog zou denken en het is de moeite waard om ze in je tuin te planten om een goed winterbeeld te krijgen. Van een aantal heesters, als b.v. Taxus baccata, Choysia en Ilex (hulst) zijn strakke vormen te snoeien, die, in ritme in de tuin geplaats, een opvallend en aandachttrekkend spel geven. Viburnum tinus, Viburnum davidii en de wat onbekendere, laatbloeiende Abelia gedijen in de zon of halfschaduw. Denk voor de halfschaduw eens aan Nandina, hemelse bamboe. Een geweldige struik, met mooie herfstkleur en roomkleurige bloempluimen. Hij lijkt wel wat op bamboe, wat zijn Nederlandse naam dan ook verraad. Je hebt wel meerdere exemplaren nodig om de rode bessen, die de hele winter de tuin verfraaien, te krijgen. Sarcococca, Rhododendron en Mahonia media zijn goede wintergroene struiken voor de halfschaduw en schaduw. De laatste geurt ook nog eens heerlijk tijdens de bloei!



Wintergroene vaste planten

In een zonnige border zijn er wat minder wintergroene vaste planten voorhanden dan in halfschaduw of schaduwomstandigheden. Eén van de best bruikbare is Bergenia (Schoenlapper), die overigens breed inzetbaar is omdat hij ook in de halfschaduw en de schaduw gedijt. In meer schaduwrijke omstandigheden is de keuze groter. Hoewel niet aan iedereen bekend is, zijn er prachtige wintergroene varens die niet woekeren, maar in de wintertuin beeldbepalend zijn; de Mannetjesvaren, (Dryopteris felix mas), IJzervaren (Cyrtomium falcatum), Tongvaren (Phyllitis scolopendrium) en de veel typen Naaldvarens (Polystichum). Allemaal stuk voor stuk de moeite waard. Grappig; het blad van de klimopbladige Cyclaam (Cyclamen hederifolium) is juist in de winter zichtbaar en verdwijnt van maart tot september weer onder grond.


Wintergroene bodembedekkers

Ook in deze groep zijn er een aantal goed bruikbare wintergroene planten te vinden. Denk voor halfschaduw/schaduwrijke omstandigheden onder andere aan Mansoor (Asarum europeum) en aan Pachyphragma macrophyllum, een goede vervanger voor Pachysandra die op dit moment lijdt onder schimmelziekten. Deze planten blijven echt mooi gedurende de winter. Dat geldt ook voor Geranium microrrhizum een supersterke bodembedekker voor vrijwel alle omstandigheden.
Voor wat zonniger omstandigheden kun je maagdenpalm gebruiken. Een groter oppervlak waarvan de planten elk jaar in eind febr. flink teruggesnoeid zijn, kan in het voorjaar prachtig blauw bloeien. Op te kleine oppervlakken kan het er echter slordig uitzien met ranken die te lang zijn, het oppervlak maar mager bedekken en weinig bloei geven. Waldsteinia ternata is voor zonnige tot halfschaduw situaties goed te gebruiken. Deze plant groeit het oppervlak snel dicht en bloeit met heldergele bloemen.
Wintergroene klimplanten

Dit is wat lastiger. Lonicera henryii (Kamperfoelie) is wintergroen, maar doet niet wat je hoopt dat een kamperfoelie doet; mooi bloeien en geuren. Maar goed, wintergroen is hij wel en sterk ook.
Twee andere soorten die ik graag gebruik zijn fantastisch, maar niet 100% winterhard. Je kunt ze dus bij matige tot strenge vorst kwijtraken. Het is Clematis armandii; je zou het lange glanzend wintergroene blad in eerste instantie niet als een Clematisblad herkennen. Hij bloeit in april met geurende bloemen. De andere wintergroene klimplant is Trachelospermum jasminoïdes (Toscaanse jasmijn) ook en bloeit in de zomer met geurende witte bloempjes.
Wat kwetsbaar dus, maar zeker de moeite om over een pergola of schutting te laten klimmen en zo wintergroen op hoogte te krijgen.

© Oxalis tuinontwerpen
Tekst & afbeeldingen; Jeanne van Rijs Oxalis Tuinontwerpen
Deel 3 van deze serie verschijnt op zaterdag 16 januari
Mis geen bericht en ontvang een email notificatie voor een nieuw bericht
Gebruik het formulier hieronder om u in te schrijven. Afmelden kan bij elke email.
Andere berichten van Jeanne van Rijs

Jeanne van Rijs: In de winter ook genieten van je tuin?
Deel 1; spannende lijnen en vormen In de winter is je tuin vaak niet zo gezellig. Voeg daar grijsgrauw regenweer bij en je winterdipis al snel een feit. Ik wil je laten zien dat dat niet hoeft. Een wintertuin is natuurlijk altijd minderaantrekkelijk dan in de zomer, maar een saaie bruine en platgeslagen boel hoeft […]

Jeanne van Rijs van Oxalis Tuinontwerpen – Kleine tuin, mooie tuin – Deel 1
Een kleine tuin biedt kansen! Tekst: Jeanne van Rijs. Fotografie: Maayke de Ridder Een hardnekkig misverstand! ‘Ik heb maar een kleine tuin’ hoor je vaak. Met andere woorden; neem me niet kwalijk, ik heb er niets van gemaakt want hij is te klein om er iets mee te kunnen doen. Dat dat niet zo is, […]
Meest recente berichten

Jeanne van Rijs: In de winter ook genieten van de tuin – deel 3 – Wintergeur
Deel 3; wintergeur Als ontwerper streef je altijd naar een voldoende aantrekkelijk beeld in de wintertuin. In beide voorgaande delen van deze serie van drie over de wintertuin kwam het belang van structuur en van wintergroene planten aan de orde. Nu de kers op de taart van de wintertuin; geurende planten! Waar zet je geurende […]

Vlinder-en vogelvriendelijke tuin bij woonboerderij in Hellendoorn
De opdracht die tuinontwerper Ron den Dikken kreeg bij het eerste gesprek was voor hem direct duidelijk. Het moest een vlinder- en vogelvriendelijke tuin worden met een min of meer naturalistisch uiterlijk. Met de grote oppervlakte van deze tuin heeft hij ook geen probleem, veel van zijn ontwerpen zijn dan ook grote tuinen. Dat wil […]

Camellia: Oosterse, onweerstaanbare schoonheid en ook nog winterhard
Met zijn winterharde donkergroene en glanzende bladeren en een overvloed van bloemen is de Camellia voor veel tuin- en plantliefhebbers een onweerstaanbare plant. Door een intensieve samenwerking tussen een Nederlandse en Amerikaanse kweker is er jarenlang hard gewerkt aan de winterhardheid (kouderesistentie) van deze populaire heester. Fotografie: Hans Clauzing, clauzingfotografie.nl Er zijn in Nederland gelukkig […]

De juiste boom op de juiste plek
Je kunt het zo gek niet bedenken maar het grote aanbod aan bomen maakt dat er voor elke situatie wel een geschikte boom is. De juiste boom op de juiste plek is daarom erg belangrijk om teleurstelling te voorkomen. Wat u van een boom verwacht is minstens zo belangrijk, het kan om het fruit gaan, […]

Groene inspiratie voor als de kerstboom de deur uit gaat
Bij veel huishoudens zijn planten in huis gemeengoed geworden. Voordat de kerstboom zijn plek kreeg zijn er wat meer planten bij elkaar gezet om ruimte te maken voor het tijdelijke groen van de kerstboom en andere kerstdecoraties. Nu de kerstboom weer langzaam zijn weg naar buiten maakt zijn we wellicht ook gaan wennen aan het […]

Biophilic Design; ontwerpen vanuit ‘liefde voor het leven of levende systemen’
Nog niet zo heel erg lang geleden mochten er in het ziekenhuis geen planten op de verpleegafdelingen, thuis waren planten op de slaapkamer taboe, enz. Na wetenschappelijk onderzoek van o.a de NASA en Wageningen university & Research kwam vast te staan dat planten, net als buiten, alleen maar positieve effecten hebben voor de bewoners. Planten […]

De Top 10 Best bekeken berichten 2020
Bij TuinenStruinen houden wij van tradities, dus ook dit jaar weer een top 10 met de best bekeken berichten van 2020. Vanwege toenemende aandacht voor tuinen en tuinontwerpers van eigen bodem staan onder deze top 10 nog de drie best bekeken tuinen van De Lage Landen. TuinenStruinen is het eerste en enige webmagazine van De […]

GO WILD! – Back to Nature
Er is de laatste jaren veel wetenschappelijk onderzoek gedaan waaruit bleek dat we het contact met groen en de natuur in zijn algemeenheid zijn (gaan missen) kwijtgeraakt. Groene wijken scoren in veel gevallen beter dan de wijken van de laatste +/- 20 jaar, waarin er steeds minder vierkante meters groen is gekomen. Elke meter is […]

Boerderijtuin aan de Graafstroom in Alblasserwaard
Deze boerderijtuin vormt de omlijsting van een prachtig pand dat op zich al de volle aandacht trekt. Tuinontwerper Ron den Dikken adviseerde dan ook om de tuin en beplanting visueel rustig te houden, dit om de volle architectuur van de bebouwing tot zijn recht te laten komen. De locatie mag er ook zijn, aan het […]

Piet Oudolf’s High Line Park New York City
Dankzij de enorme inzet en vastberadenheid van twee jongemannen uit New York City is er uiteindelijk aan de zuidkant van Manhattan een park gekomen dat zeer succesvol is geworden. Het park gelegen op een eens verwaarloosd stuk verhoogd spoorlijn is een innovatief en trendsettend stuk openbaar groen geworden. Daarbij kwam de positieve invloed van het […]

Sidney Vollmer; Bedankt Plant!
Zo’n drie weken na het begin van de Nederlandse corona-quarantaine lees ik de volgende tweet: “Oké, ouders van peuters, zijn er nog tips voor educatieve apps of games voor driejarigen?” Ik betwijfel of apps goed zijn voor driejarigen. De ontwikkeling van empathie, reflectie en intuïtie: het sneeuwt allemaal veel te makkelijk onder tussen de likes, […]

GO WILD! gids bij het maken van een natuurlijke tuin – Deel 2
Combineren en indelen van planten in de natuurrijke tuin In deel 1 van deze gids over het maken van een natuur(rijke)tuin zijn we voornamelijk ingegaan waar u het beste uw inspiratie vandaan haalt, hoe belangrijk transparantie is en ook kwamen de drie belangrijkste lagen van een ontwerp aan bod. In dit vervolg ligt de nadruk […]