Er is de laatste jaren veel wetenschappelijk onderzoek gedaan waaruit bleek dat we het contact met groen en de natuur in zijn algemeenheid zijn (gaan missen) kwijtgeraakt. Groene wijken scoren in veel gevallen beter dan de wijken van de laatste +/- 20 jaar, waarin er steeds minder vierkante meters groen is gekomen. Elke meter is tegenwoordig zo duur dat bebouwing ervan simpelweg meer rendement geeft. De tuinen bij nieuwbouwhuizen werden steeds kleiner, de straten smaller wat al minder groen brengt, laat staan dat er ook nog een park moet komen. De eigenschappen die planten bezitten gaat echter veel verder dan alleen maar als groene massa te functioneren.

Vervreemding van de natuur

We kopen groente bij de supermarkt en staan er niet altijd bij stil dat ook dit heel gewoon planten zijn. Het lijkt iets overdreven, maar de massaproductie heeft als neveneffect dat wij steeds verder van de natuur vervreemd zijn geraakt. In vroeger jaren waren er apothekerstuinen en kloostertuinen voor medicijnen. Werden er op kleine schaal kruiden gekweekt voor het op smaak brengen van eten, voor hun medicinale eigenschappen, plagen te bestrijden, de lucht op te frissen en binnenshuis te decoreren. Verschillende delen van een kruid; stengels, bloemen, vruchten, zaden, wortels en bladeren kunnen worden gebruikt. Kruiden bestaan over de hele wereld van onze bermen tot hoge bergen in het tropisch regenwoud.

Permacultuur

Het doel van permacultuur is samenwerking tussen de mens en haar omliggende natuur gericht op een harmonisch voortbestaan van beide. Met permacultuur kun je o.a. leren hoe je een lekkere eetbare tuin kunt ontwerpen die niet alleen mooi, maar ook nuttig is voor jezelf en andere levende organismen.

Permacultuur is omschreven in Australië in de jaren 70 door twee Australische biologen, Bill Mollison en David Holmgren. Door de relaties in de bossen van Tasmanië te onderzoeken en de belangrijkste ecologische principes van dit systeem te achterhalen hebben ze een methode ontwikkeld die mensen in staat stelt zelf een functioneel ecosysteem na te bouwen.

De belangrijkste principes van permacultuur worden toegelicht in de vrij te downloaden
cursus over permacultuur, van Permacultuur Nederland.

Onkruid bestaat niet

Ondanks dat er steeds meer aandacht is voor inheemse flora zijn er nog steeds mensen die dan al snel denken aan onkruid. Maar, ja onkruid bestaat simpelweg niet. Je kunt eigenlijk tegenwoordig het begrip onkruid alleen nog gebruiken als een plant die volgens u niet op de juiste plaats staat. Er zijn in de weinige natuur die wij nog hebben in De Lage Landen honderden planten en paddenstoelen te vinden met positieve eigenschappen die wij als mens kunnen benutten.

Enkele van die eigenschappen zijn:

• omheining
• geneeskrachtig
• vers eetbaar
• als noten, granen en zaden
• groenbemester
• verwerkt eetbaar
• houtproductie
• bestuiving (vlinders & bijen)
• wortels
• windkering
• medicijn

Mooi, wild en lekker

Hieronder ziet u een (klein) aantal planten die u vast wel bekend voorkomen. Wist u ook dat ze inheems zijn en ook nog eens lekker zijn.

EETBAAR BLOEMENMENGSEL MEERJARIG INHEEMS

Click op een soort voor een volledige beschrijving en de mogelijkheid om de zadenmix te kopen.

• Campanula persicifolia/Prachtklokje
• Chenopodium bonus-henricus/Brave Hendrik
• Filipendula ulmaria/Moerasspirea
• Galium verum/Geel walstro
• Hypericum perforatum/Sint janskruid
• Hypochaeris radicata/Gewoon biggekruid
• Knautia arvensis/Beemdkroon
• Leucanthemum vulgare/Gewone margriet
• Malva moschata/Muskuskaasjeskruid
• Nepeta cataria/Wild kattenkruid
• Origanum vulgare/Wilde marjolein
• Plantago lanceolata/Smalle weegbree
• Rumex acetosa/Veldzuring
• Salvia pratensis/Veldsalie
• Saponaria officinalis/Zeepkruid
• Silene vulgaris/Blaassilene
• Smyrnium olusatrum/Zwartmoeskervel
• Stachys officinalis/Betonie
• Symphytum officinale/Smeerwortel
• Thymus pulegioides/Grote tijm
• Trifolium pratense/Rode klaver

Het grote voordeel van inheemse planten is dat ze gewend zijn aan de lokale leefomstandigheden, zoals de grondsoort, zonlicht of juist (half-) schaduw. Wat ze allemaal met elkaar gemeen hebben is dat zij het beste gedijen in een schrale bodem. Het kan dus zijn dat de grond waar u inheemse soorten wilt laten groeien eerst moet verschralen.

Bij kwekerij De Cruydthoeck kunt u een lijst vinden met 71 inheemse planten.

Mocht u er van uitgaan dat uw gazon een wilde bloemenweide gaat worden, dan kunt u er voor kiezen om een zadenmengsel op uw gazon te zaaien. Echter is de concurrentie dan groot van het ‘gewone’ gras. Omspitten is ook geen goede optie omdat het gras dan gewoon weer terugkomt. Het beste (schraapt) steekt u de bovenste +/- 5 cm laag eraf. Ga vooral niet dieper, dan die 5 cm, de grond bewerken want dan helpt u alleen maar het bodemleven om zeep.

Onderhoud van meerjarige (vaste) mengsels:

• De meerjarige (vaste) mengsels hebben een ontwikkelingsperiode van ongeveer 1 jaar.
• In dit 1e jaar ontwikkelen de kiemplanten zich tot planten, het volgende groeiseizoen gaan deze planten bloeien.
• Na de inzaai zullen ook de hier de in de bodem aanwezige ongewenste ruderale (1jarige) soorten gaan kiemen en sneller dan de vaste soorten die gezaaid zijn, uitgroeien en de gewenste soorten onderdrukken door concurrentie van licht, voedsel en water.
• Het meest eenvoudige onderhoud bestaat uit het wegmaaien van de ongewenste soorten op 5-10cm hoogte met een grasmaaier op hoge maaistand of een maaibalk.
• Dit maaibeheer wordt herhaald totdat de groei van de ongewenste soorten stopt.
• Na de winter komen deze niet meer, of veel minder terug en is de bodem grotendeels bedekt met de vaste soorten.
• Bij het mengen van vaste mengsels met eenjarige mengsels is dit maaibeheer niet mogelijk.

Als bloei in het eerste jaar gewenst is, is het beter om een mengsel met 1-jarige op een aparte strook in te zaaien met hierbij wat vast mengsel. Deze strook zorgt dan meteen voor bloei, maar kan niet op de hiervoor aangegeven manier beheerd worden. (bron; De Bolderik)

Het uitwieden van ongewenste soorten in vaste mengsels is minder gewenst omdat hierbij de bodem verstoort raakt en er kiemplanten verloren gaan.

Let op dat u beter uw zaden koopt bij een kwekerij in Nederland of Vlaanderen. Buitenlandse zadenmengsels bevatten vaak sterk invasieve soorten en worden er bij de kweek flink gifstoffen gebruikt, die hier al verboden zijn. Vaak komen deze zaden uit Oost Europa. Opletten dus wat u aanschaft.

LET OP! Bij verkeerd gebruik kunnen planten (kruiden) giftig zijn. Sommige soorten kunnen erg woekeren en ook dodelijk zijn voor vee en huisdieren. Er bestaan ook planten die duidelijke bijeffecten hebben. Dit artikel gaat in op inheemse planten die eetbaar zijn er wordt echter niet aangegeven hoe de planten behandeld moeten worden. TuinenStruinen en FloraFocus aanvaarden geen enige aansprakelijkheid voor enig gevolg direct of indirect voortvloeiend uit de in dit bericht vervatte gegevens. Raadpleeg daarom altijd meerdere bronnen. Bij twijfel kunt u contact opnemen met de Plantenziektenkundige Dienst in Wageningen. U kunt ook uw huisarts om advies vragen. Desondanks eet smakelijk!

Meest recente berichten: