Passie voor Hosta
Lente is voor mij het mooiste hosta-seizoen: prachtig zoals de neuzen de grond uit komen en wat een
genot om elke dag langs en door de ‘Hosta-walk’ te lopen en te zien, hoe mooi de bladeren zich
stukje bij beetje ontvouwen.
Hoe kom je er toe om een hostawalk aan te leggen………………..
Rum 30 jaar geleden had ik ‘al’ 12 soorten in mijn bezit: 2 bontbladige en de rest met groen of blauwgroen blad. Maar in de plantenboeken uit de bibliotheek (begin jaren ’90 hadden wij nog geen p.c. in huis) stonden hosta’s met de mooiste bladvariëteiten. Hoe zou ik nu aan die mooie hostaplanten uit die boeken kunnen komen? Het leek onbereikbaar: in de Polder had je toentertijd geen kwekerijen. Jaren later kwam er een Groei & Bloei voorjaarsfair in Emmeloord, met jawel: een stand van de Hosta Vereniging. Volgens mij heb ik kwijlend voor die prachtige verzameling gestaan, want de eigenaar kwam gelijk op mij af. Na enig heen en weer gepraat en ‘een tas met aankopen’ rijker, had ik hem zover, dat hij na afloop van de fair bij mij thuis op de koffie kwam, om mijn hosta’s van namen te voorzien. Het werden een paar aangename uurtjes van plantenliefhebbers onder elkaar.
Hij was zeer enthousiast over zijn bungalowtuin met 350 soorten hosta’s. Ik sloeg stijl achterover: 350 soorten in een bungalowtuin?? Mijn ‘trots’: de verzameling van 12 soorten viel helemaal in het niet! We werden uitgenodigd om te komen kijken en dat sloeg ik niet af. Gelukkig was manlief ook wel nieuwsgierig en dus liep ik een week later genietend door die hosta tuin en was gelijk verkocht. Een border vol met hosta’s in onze boerderijtuin tuin zou toch helemaal geweldig zijn! Voor we naar huis gingen was ik lid geworden van de Hosta Vereniging en………… in de kofferbak zaten diverse nieuwe, vooral bontbladige hosta’s.
In de week erna ging het voorste gedeelte van de schaduwborder op de kop. Planten weggooien is hier ‘not done’ en dus werden ze op het erf ingeplant: dan konden ze, indien nodig, weer in de tuin gebruikt worden.

Via de Hosta Vereniging vond ik een ‘soul mate’. Samen gingen we af en toe op pad, vooral ook naar hosta-tuinen: hier konden we goedkoop stekken krijgen of ruilen. Ook bezochten we kwekerijen: al hadden we allebei (gelukkig) een andere plantensmaak, op hosta gebied zaten we qua kleur en soort op een lijn en: er werden alleen potten aangeschaft met meerdere neuzen. Thuisgekomen, ging het mes erin: zo hadden we allebei een of meerdere stekken. In de loop der jaren groeide de hostaborder, aangevuld met varens, hortensia’s en hibiscussen, gestaag en raakte vol. Naast de schuur, in het verlengde van de hostaborder, lag nog een strook grond van 25 meter lang en 6 meter breed, waar het gewone ‘windsingelgoed’ op stond, met veel onkruid. Bij mij groeide het plan om deze strook bij de tuin te trekken en zo een echte hostawalk te creëren.

Manlief vond het prima, maar vanwege zijn werkzaamheden in het buitenland had hij voorlopig geen tijd. Ik besprak de plannen met onze zoon (toen net 14): die zag het wel zitten. Hij trommelde enkele vrienden op en op twee zaterdagen werd er het nodige ‘gerooid’, wortels verwijderd, grond geëgaliseerd en compost opgebracht. In de weken erop heb ik tussen de bedrijven door, zelf een slingerpad van 50 meter aangelegd en daarna konden mijn plannen verwezenlijkt worden. Dezelfde formule is aangehouden: een body van hortensia’s met hibiscussen aangevuld met diverse hoge en lage varen variëteiten en hosta’s, natuurlijk! Hierbij ging het mij puur om het blad. Door de jaren heen (de border hoefde niet in één keer vol) zijn er steeds wat soorten bij geplant en nu, na 25 jaar, staan ze zo gerangschikt, dat er niet te veel groene, of te veel bontbladige exemplaren naast elkaar groeien. Elke plant krijgt hier het recht om zich te profileren en staat in volledige kleurenharmonie met zijn buren en dat bereik je alleen………… als je de planten niet laat bloeien. Eén keer in de week loop ik er langs en breek (wat erg 😊) alle knoppen eruit. In dit stadium is dat gemakkelijk te doen. Als je wacht tot ze (bijna) bloeien, zijn de stengels taai, dan moet er geknipt worden en daar zijn dan weer twee handen bij nodig, wat ook meer tijd vraagt.
De tweede reden om de knoppen eruit te halen: na dauw en regen veroorzaken de uitgevallen bloemblaadjes smetvlekken op het sierblad: dat wil ik graag voorkomen.
Het ontbreken van al die onregelmatige bloeistengels brengt echt rust in deze kleurrijke bladplantenborder. Nadeel van het wegknippen van bloemen is, dat ik bezoekers niet kan vertellen in welke kleur een bepaalde hosta bloeit………………..

Hosta’s groeien hier als kool, maar er zijn grenzen: ze mogen elkaar niet overwoekeren. Elk voorjaar loop ik met de schop tussen de opkomende ‘neusplakkaten’: zijn ze te breed uitgestoeld, dan worden er stekken afgestoken en ‘met naam en toenaam’ voor de liefhebbers opgepot. Zo houden we met strenge hand onze Hosta’s in toom. Daarna gaat er elk jaar een flinke laag champost overheen: dit is ‘scherp’ en in combinatie met de ochtendzon, die dit geheel opwarmt, blijven de slakken lang weg. Slakkenkorrels (milieuvriendelijk), worden later in het seizoen gestrooid, indien nodig. De korrels strooien we ver onder het blad, tegen de uitlopers/neuzen, zodat ze lang droog blijven. Daardoor blijft het strooien beperkt.

Al die verschillende hosta’s zijn òf aangeschaft als souvenir op één van mijn tuinreizen (dat kun je breed zien 😊), òf verkregen door stekken te ruilen met andere hosta liefhebbers, òf………. cadeau gekregen.
Aan diverse planten kleven dus herinneringen: daardoor zijn ze voor mij heel speciaal, terwijl ze voor een ander waarschijnlijk heel gewoon zijn.
Hosta ‘Aristocrat’ bijvoorbeeld: een sport van Hadspen Blue; een prachtige redelijk grootbladige Hosta, van ongeveer 40 cm hoog. Stevige blauw/groen met geel gevlamde bladeren maken van deze plant een opvallende verschijning. Aangeschaft tijdens een tuinenreis naar België, meer dan 10 jaar geleden, waar wij (vier tuinvriendinnen uit de Polder) in mei de “Tuindagen van Beervelde” zouden gaan bezoeken. Vanwege het koude voorjaar hadden we toevallig alle vier onze warme tuinlaarzen aan. Toen we bij de grens een eet-stop maakten en in de rij voor de kassa stonden te wachten, hoorden we een stel jonge Belgische meiden praten over ’die vier aristocratische dames in de rij’. Wij zaten onschuldig rond te kijken: “Wie bedoelen ze nou?”. Het duurde even voordat het kwartje viel. We hebben er vreselijk om moeten lachen en toen een dag later op die plantenbeurs, deze aparte hosta met de ‘toepasselijke’ naam Aristocrat in mijn gezichtsveld kwam, moest die natuurlijk mee naar Holland.
Hosta Striptease heeft bij mij toch een special plekje verworven. Ooit cadeau gekregen van Wim en Hennie Willemsen (helaas zijn beiden ons veel te vroeg ontvallen), toen ze hier een tiental jaren geleden, met een groep tuinliefhebbers op bezoek waren. De bijzondere ‘tekening’ in het ovaal rond tot langwerpig blauwgroene blad, dat een wit omlijnd geel/groen centrum heeft, maakt hem extra opvallend. Daardoor lijkt het net alsof dit blad `een blad in een blad’ heeft.


Ook Hosta Ginko Craig heeft een bijzonder waarde, evenals Wolverine, Katherine Lewis en Lakeside Loooking Glass. Een pas beginnende kweker met veel hosta’s in zijn assortiment, was op zoek naar fotomateriaal en kwam hier terecht. In ruil voor het maken van foto’s kreeg ik van hem bovengenoemde vier prachtige planten: wat een beauty’s!
Ginko Craig: met mooie appelgroene bladeren en een fel afstekende in-witte rand is echt een prachtplant, die vooral in de schaduw goed tot zijn recht komt.
Wolverine is een hosta die middelgrote, ietwat langwerpige stevige blauw/groene bladeren heeft met een licht gele/crème rand. De plant wordt ongeveer 35 cm hoog.
De bladeren van Katherine Lewis zijn in het begin groen met een blauwe rand, maar naarmate het seizoen vordert, wordt het groen meer gelig.
Een bijzonder soort, waar de slakken helaas erg dol op zijn, is Hosta Lakeside Looking Glass. De plant heeft glimmend appelgroen, gegolfd en zeer mals blad en wordt door velen niet echt herkend als zijnde een Hosta………..

Favoriet zijn de Hosta’s uit de Sieboldiana Elegans familie: hiervan staan er ook enkele in potten op onze terrassen.
Iedereen kent wel de Hosta sieboldiana Elegans: een van de hoogste hosta soorten met stevig groot rond blauw-grijs blad. Uit deze plant komen vele blauwbladige variëteiten voort: Sieboldiana Elegans is nl ‘de ‘vader’ van diverse andere hosta’s, zoals van de mooie Frances Williams: groot blauw-grijs blad met een geel-groene rand en van Hosta Halcyon, een Tardiana variëteit. Deze plant met hartvormig tot ovaal blad, heeft een intens blauwe kleur, welke zelfs in de zon blauw blijft!


Ook Hosta Hadspen Blue heeft Sieboldiana Elegans als vader. Deze compact groeiende plant met mooie hartvormige blauwe bladeren heeft het hier in de schaduwborder erg naar z’n zin.
Hosta El Nino is een opvallende sport van de Halcyon: met dezelfde blauwe kleur, maar de ovaal/langwerpige bladeren zijn netjes afgewerkt met een witte rand.
Hosta June is een andere sport uit de Halcyon: stevige bladeren, waarvan het centrum geel/groen is en de rand prachtig blauw gevlamd, sieren deze plant. June staat op 2 verschillende plaatsen in de tuin en het is dan goed te zien, dat de standplaats invloed heeft op de bladkleur. June in de border, op een schaduwrijke plek, heeft bladeren met een appelgroen hart; June in een pot, op een van de terrassen, waar hij/zij af en toe zon vangt, krijgt bladeren met een geel/groen hart.

June heeft veel familie leden, zoals o.a. June Fever met geel/groene bladeren en een smalle blauw/groene rand en Touch of Class met hartvormig tot ovaal puntig, blauw blad met een mooi smal geel centrum. Ook Remember Me met zeer opvallende bladeren, die een fel geel hart met een diep blauwe rand hebben en Hosta Blue Arrow met langwerpige, golvende blauwe bladeren zijn gerelateerd aan June.
Bovenstaande hosta’s zijn echte aanraders: ze hebben allemaal dik en stevig blad, waar de slakken toch minder gauw aan beginnen.



Nu, na verloop van ruim 20 jaar, staan er zo’n 300 verschillende variëteiten in de hosta-walk en daar zou ik nog wel uren kunnen over kunnen vertellen 😊. De hosta’s staan allemaal op naam, maar…… al worden 1x per jaar alle namen op de bordjes overgeschreven: alle 300 soorten onthouden gaat natuurlijk niet (meer)! Maar als iemand een naam noemt, weet ik wel of deze plant in de Hosta-Walk staat en ik weet zelfs ook nog precies de standplaats aan te wijzen.
Wat dat betreft is onze tuin voor mij als ‘een gelezen boek’, waarvan de inhoud zich in mijn hoofd bevind…………
Wies Voesten.

Bekijk ook de website van De Stekkentuin