1 – Helende Tuinen

Tuinen bij het huis of in het park waarin we onze noodzakelijke rust kunnen vinden. Maar ook tuinen bij ziekenhuizen en andere zorginstellingen voor bijvoorbeeld mensen die getroffen zijn door alzheimer of kanker.

Steeds vaker zien we dit soort (binnen)tuinen waarvan de positieve uitwerking nu ook wetenschappelijk bewezen is.

Lees ook dit bericht: Tuin- en landschapsarchitectuur heeft medische sector veel te bieden

Langzaam maar zeker beginnen tuinen bij de woning ook te veranderen. In plaats van een verlenging van de woonkamer mag een tuin steeds meer weer de plek waar het voor gemaakt is, een tuin! In een tuin horen planten!

Verlangen naar natuur

In de Urban Concrete Jungle is er ten koste van o.a. nieuwbouwprojecten en ruimtegebrek een tekort aan groen ontstaan. Dit gaat wel degelijk in tegen onze behoefte aan groen.. In de tuin komt weer plek voor planten waarvan mensen de waarde van een groene tuin als steeds belangrijker ervaren.

Hoeveel budget heeft u?

Een kleine tuin of alleen een balkon hoeft geen probleem te zijn. Er zijn steeds meer kant en klare oplossingen om planten te houden op plekken waar dit voorheen niet kon. Heeft u wat budget om aan groen te besteden dan zijn de modulaire systemen voor bijvoorbeeld een muurtuin een mooie aanrader.

Bij een klein oftewel bijna geheel niet te beschikken over een budget dan kunt u door een beetje vindingrijk te zijn al snel heel wat voor elkaar krijgen.

Volg ook onze serie berichten om met weinig middelen toch een leuke tuin te maken.

Een goed ontwerp voorkomt teleurstelling

Voor een ontwerp wat goed bij uw wensen aansluit kunt u terecht bij de betere tuinontwerper. Kijk hiervoor op de sites van NVTL en/of Wilde weelde. Er zijn ook ontwerpers die zich geheel gericht hebben op de helende Tuin.

2 – Grow your own, weten wat je eet

Ook dit jaar is de verwachting dat een groeiend aantal mensen ervoor kiest om een zo groot mogelijk percentage van hun voedsel zelf te gaan kweken.

Genoeg of juist geen budget

Voor de een kan het een must zijn uit kostenbesparing ingegeven, voor een ander een bewuste keuze die berust op duurzaamheid of het vergroten van de biodiversiteit of een combinatie van omstandigheden.

De locatie

In Nederland heeft 70% van de bezitters of huurders van een woning de beschikking over een tuin.

Waar in vroeger eeuwen de nutsvoorziening een belangrijk pluspunt van een eigen tuin was, heeft de massaproductie van groenten, fruit en bloemen tegen zeer aanvaardbare prijzen deze functie naar de achtergrond gedrongen. Tegelijkertijd zien we juist die functie weer naar voren komen in volkstuinen en buurt(moes)tuinen. Het gaat dan om extra verse, biologisch geteelde of cultuur-eigen groenten, de nabijheid van de teelt en zeker ook het educatieve aspect: kinderen leren waar voedsel vandaan komt. Zijn hierbij belangrijke uitgangspunten.

Binnenshuis is de vensterbank van de keuken al jaren een populaire plek om bijvoorbeeld kruiden te kweken. Bij Ikea zijn diverse producten te koop die het nog makkelijker maken om zelf te gaan kweken.

Bekijk ook; Tussen groen en grijs, een verkenning van tuinen en tuinieren in Nederland

Aquaponics

In het zgn. ‘alternatieve circuit‘ worden vaak nieuwe tuintrends, tuinstijlen en kweekmethodes geboren. Eerder zagen we dit al bij wilde tuinen en dak-, en muurtuinen. In een later stadium werden deze items algemeen goed, zo ging het ook met Aquaponics.

Bij deze kweekmethode worden planten en vissen in een gesloten systeem gekweekt. Via een of meerdere pompen wordt het water van de vissen met hun uitwerpselen naar de planten gepompt. Deze planten nemen de voedingsstoffen uit de mest van de vissen op en zuiveren het water wat vervolgens weer richting de vissen gaan. In grotere systemen gaat het dan vaak om Tilapiavissen die goed eetbaar zijn en samen met de gekweekte groente of kruidenplanten verkocht worden aan restaurants.

Bij ons in huis kunnen we hier een kleinere uitvoering van maken en bijvoorbeeld goudvissen voor de meststoffen gebruiken. Er zijn zelfs al kant en klare Aquaponic-systemen voor in huis verkrijgbaar.

Bekijk hier video’s over Aquaponics.

3 – Duurzaamheid en klimaatverandering

We maken ons terecht steeds meer zorgen om de gevolgen van klimaatverandering en de problematiek die dit met zich meebrengt. Korte periodes met heftige regenbuien en lange periodes met extreme hitte of vorst. Tuinieren met deze omstandigheden vraagt veel onderzoek en aanpassingsvermogen van ons allemaal.

We zullen ons bewust moeten zijn dat de nieuwe omstandigheden een grote impact heeft op planten, zoals het tijdstip waarop planten blad krijgen, de bloeitijd en op welk moment er geoogst kan worden. Dit heeft ook een grote impact op het dierenleven in onze tuinen.

Zieke planten

Door extreme regenbuien en lange hitte zullen we ook rekening moeten gaan houden met plantenziektes die compleet nieuw voor ons zijn. Dit vraagt om veel research en andere manieren om deze te bestrijden. In een veranderend klimaat kan een mogelijke vloedgolf van nieuwe en bestaande organismen onze tuinen bereiken. Waarvan sommige potentiële ziekten en plagen zullen zijn.

Plantkeuze

Klimaatscenario’s voorspellen warmere zomers met veel zonlicht, periodes van droogte en natte winters.Steeds vaker worden mediterrane soorten gepromoot als ideale tuinplanten. De vele overstromingen en kleiachtige grond welke wij op veel plekken hebben in Nederland zal niet bevorderlijk zijn voor een succesvolle teelt van deze planten.

Bij de plantkeuze komt steeds meer de nadruk te liggen op het veranderende klimaat. We kiezen voor planten die goed presteren in lange periodes van extreme hitte of droogte.

Het is duurzaam om voor inheemse planten te kiezen, echter planten die voorkomen in soortgelijke omstandigheden in andere delen van de wereld zoals bepaalde regio’s in Noord Amerika kunnen ook worden toegepast.

Water in goede banen

Het watermanagement in en rond onze woning of kantoor kunnen we meedere elementen toepassen, naast het groendak kan dit ook een muurtuin, verhoogde border, vijver of bioswale (een greppel met beplanting) zijn. Wanneer er meerdere van deze elementen worden toegepast spreken we van een: SUDS, Sustainable Urban Drainage System.

Groendaken, en groen in het algemeen, kunnen ook een belangrijke rol spelen bij het verbeteren van het stedelijk klimaat. Doordat kale daken de warmte van het zonlicht vasthouden, er tussen bebouwing minder wind waait en auto’s, fabrieken en airconditioning restwarmte afgeven stijgt de temperatuur in een stad snel, dit wordt het Urban Heat Island Effect genoemd.

Lees hier meer over onze tuinen en het veranderende klimaat.

4 – Nieuwe plantentrends

Planten voor zowel binnen en buiten zijn weer helemaal ‘HOT’. In huis zien we de vensterbanken weer vol staan met groen en in de tuin zijn het inheemse en natuurlijk uitziende planten die aantrekkelijk gevonden worden.

Varens

Varens hebben lange tijd tegen een truttig imago moeten strijden. Bovendien werden de varens binnenshuis gezien als moeilijk te verzorgen. Gelukkig hebben we de varens weer in ons hart gesloten. Varens, met hun meestal zachte voorkomen, worden gezien als stress verlagend. Binnen en buitenvarens worden ook gewaardeerd voor hun ruime keuze aan soorten.

Heidetuinen

In de tuinen zijn ook de heideplanten weer helemaal terug. Steeds vaker zien we weer (duurzame) heidetuinen ontstaan.

Dahlia Mania

Dit jaar, maar ook al in recente jaren, komt de Dahlia weer volop in de belangstelling. We zien veel nieuwe soorten ontstaan, waarbij ook volop aandacht is voor bijen en vlinders. Voor veel vliegende insecten is het belangrijk dat zij het hart van de bloem kunnen bereiken. Iets wat vrijwel onmogelijk is bij de (over)gecultiveerde soorten.

In de tuinen worden de dahlia’s aangeplant in grote groepen van verschillende soorten.

Natuurlijke beplanting

Je kunt het eigenlijk geen trend noemen maar eerder een tuinstijl, waarbij ons ideaalbeeld van natuur wordt nagebootst. In de natuurtuin spelen vaste planten een hoofdrol, vaak in combinatie met bollen, heesters en eenjarige planten.

De planten zijn vaak inheems of komen bijvoorbeeld uit delen van Noord Amerika waar dezelfde klimaatzone is als bij ons in De Lage Landen.

Textuur

Bij de plantkeuze is er dit jaar speciale aandacht voor textuur. Bloei duurt immers bij vrijwel alle planten korter dan de periode waarin de plant niet bloeit. Na de bloei is textuur in toenemende mate belangrijk.

Textuur is lange tijd een ondergewaardeerde eigenschap van planten geweest. Gelukkig krijgt textuur nu extra aandacht. Vooral in het voorjaar is de textuur van blad wat zich ontvouwt met plooien en vouwen prachtig om te zien. Planten met een zeer fijne textuur komen het beste tot hun recht als ze voorin de border worden geplaatst.

De kleuren van Chelsea 2019

De RHS Chelsea Flower Show is een belangrijke graadmeter om bijvoorbeeld te zien welke tuinstijl, plantensoort of kleurgebruik belangrijk worden. In veel van de tuinen zien we dit jaar kleuren in groentinten, wit en zachtgeel met spatjes oranje en paars.

Tijdens, maar meer na, de bloei is de kleur van het blad belangrijk. Kleurrijke bladplanten, met de nadruk op geel en paars, winnen dit jaar terrein in de tuin.

De ‘Revival’ van Kamerplanten

De laatste keer dat kamerplanten zo populair waren als nu was in de jaren 70. Net als destijds staan de vensterbanken weer gezellig vol met verschillende plantensoorten. De kamerplant is het meest populair bij een jong publiek.

Uiteraard is het uiterlijk van de interieurplant belangrijk, maar kiest de nieuwe doelgroep er ook voor dat een plant een bepaalde functie moet hebben. Deze functie is bijvoorbeeld; het vergroten van het leefgenot of het zuiveren van de lucht (Spathiphyllum). Andere populaire planten zijn ficussoorten, palmen en palmachtige, cacti en varens.

coverfoto; Elize Eveleens Klimproducties – bloemenbureau Holland