GO WILD! – Gras vervangen door een Bloementapijt

Het bekende plaatje van een gazon wat bestaat uit slechts enkele grassoorten kunnen we duidelijk zien als een monocultuur. Omdat we in de serie GO WILD! een zo natuurlijk mogelijke tuin nastreven past daar een monocultuur uiteraard niet bij. In de natuur bestaan immers ook geen monoculturen en gras is er meer dan genoeg.

Gras in overvloed

In de V.S bijvoorbeeld bestaan veel tuinen voor het overgrote deel uit gras. Er is in de Amerikaanse tuinen zoveel gras dat een oppervlakte van Engeland en Wales tezamen gevuld kan worden met alleen maar gras. In het V.K. is er genoeg gras om Greater London in zijn geheel te voorzien van gras. Dat is dus gras tot aan de horizon! Hoeveel zal dat in De Lage Landen zijn?

In eerdere berichten gingen we al uitgebreid in op manieren waarop we het gazon konden veranderen in een bloemenweide. In deze episode gaat het over een vierjarig PhD research project aan de universiteit van Reading (faculteit biologische wetenschappen) van de Brit Lionel Smith met als sponsor o.a de Royal Horticultural Society (RHS).

Grass-free lawns

De locatie voor de proefopstelling was het Avondale Park nabij Notting Hill in Londen. Het resultaat kan wellicht nog het beste omschreven worden als een bloementapijt met het uiterlijk van een lappendeken. Door vanaf het begin grassen uit te sluiten, kunnen andere geschikte plantensoorten worden gebruikt. Op een manier die vergelijkbaar maar verfrissend verschilt van die van conventionele gazonzoden met monocultuur.

Onderzoek wijst uit dat een bloementapijt tot 90% meer bloemen kan produceren, meer dan 25% meer insectenleven kan bevatten en tot tien keer zoveel bezoeken van tweemaal zoveel bestuivers als grasplanten.

Het monocultuur gazon is ook wel beschreven als een ‘groene woestijn’, omdat er regelmatig gemaaid moet worden en gras-monocultuur niets heeft te bieden voor zowel andere planten of bestuivers.

Wat ook uw mening is over deze lappendeken van planten, u kunt het altijd aanpassen. In ieder geval is de biodiversiteit groter en is het een belangrijk stuk duurzamer.

o.a; Ajuga reptans ‘Chocolate Chip’ – Mentha requienii – Taraxacum pseudoroseum

Het maaien wordt tot 2/3 verminderd, de regenval kan tot twee keer zo snel worden opgevangen als een grasveld en tapijtgazons hebben geen extra bemesting nodig.

Net als madeliefjes in traditionele gazons zullen grassen onvermijdelijk verschijnen, tenzij ze worden verwijderd. Maar met meer bloemen, veel minder maaien en geen bemesting, is het een spannende nieuwe manier om het eerbiedwaardige tuingazon te bekijken en te beheren.

o.a; Potentilla neumannia ‘nana’- Trifolium repens atropurpurea

Ajuga reptans ‘Burgundy Glow’, Mazus reptans, Cotula hispida en Lotus maculatus

Een grasvrij gazon kan worden belopen maar is niet geschikt voor intensief gebruik zoals sporten. Lopen, zelfs als het alleen tijdens het maaien is, helpt de planten ingedrukt te houden en kan hun groeipatroon beïnvloeden (Thigmomorphogenesis).

Veel van de plantensoorten die worden gebruikt, b.v. madeliefjes, klaver, boterbloemen enz. kunnen al worden gevonden in grasvelden waarop wordt gelopen.

Anthyllis vulneraria, Ajuga reptans ‘Burgundy Glow’, Geranium albanum, Viola hederacea en Lysimachia nummularia.

inheemse vaste plant voor het V.K. Erodium variabile ‘Bishop’s Form’.

Maaibeleid

Hoge planten veroorzaken schaduw voor laaggroeiende planten. Maaien (stress) vermindert de afmeting van langere groeiende planten. Een cyclus van herhaalde stress verandert constant welke groep planten op welk moment het voordeel heeft.

Wanneer een plant wordt gemaaid, stopt deze onmiddellijk met groeien en is er een onbalans tussen de bovenste groei en de wortelgroei. Bij sommige planten krimpen de wortels, waardoor koolhydraten vrijkomen die worden gebruikt om de schade te herstellen. De plant stopt de groei terwijl de schade wordt hersteld. Pas als de schade hersteld is, begint de plant opnieuw te groeien.

Laagblijvende planten die het mes van de maaier vermijden blijven groeien gedurende deze periode, vaak profiterend van de verhoogde lichtniveaus. Wanneer lang groeiende planten en kleinere planten worden gemaaid kunnen ze naast elkaar bestaan op een manier die niet mogelijk zou zijn zonder te maaien.

De samenstelling van het bloementapijt bepaald hoe vaak er moet worden gemaaid. Over het algemeen wordt er een hoogte aangehouden van 9 cm. Gemiddeld is dat 3-5 maaibeurten per jaar. Bij een conventioneel grasveld zijn dit 20-30 maaibeurten, dit zou dus een aanzienlijke reductie van CO2-uitstoot betekenen.

met de klok mee vanaf linksboven, Bellis perennis ‘Pomponette Mixed’, Viola sororia, Trifolium repens ‘Dark dancer’ Erodium variabile ‘Bishop’s Form’.

Pilosella aurantiaca

Alle bloemtapijten hebben geen watergift gehad en ook geen bemesting gedurende de proef.

Viola tricolor

Hieracium maculatum ‘Leopard’

Plantkeuze

Klimatologisch tolerante soorten zijn essentieel. Begin met meerjarige planten die zich kunnen verspreiden zonder zaad te gebruiken, langer dan twee jaar leven en een zachte stengel hebben. Voeg vervolgens soorten toe die het maaien en de plaatselijke omstandigheden (inheems) kunnen verdragen.

Het gebruik van ongebruikelijke gekleurde bloemen en bladeren maakt het bloementapijt visueel interessant. Veel bladkleuren en bladstructuren zijn vooral aantrekkelijk na het maaien als er geen bloemen zijn en in de herfst als het aantal bloemen daalt.