Rozen spreken tot vrijwel ieders verbeelding vooral de pure schoonheid van rozen spreekt velen aan.  Mogelijk is de teelt in de buurt van de Indus-vallei of in China het eerst ontstaan. In ieder geval vervaardigden de oude Perzen al rozenolie uit de bloemblaadjes en wordt er in de oudste Chinese boeken al over rozen gesproken.

Via de Grieken kwam de Perzische rozenteelt bij de Romeinen terecht, die verzot op rozen raakten en er driftig mee kweekten.

De oudste gekweekte Europese rozen stammen uit die Romeinse cultuur. Maar later kreeg de teelt opnieuw een stimulans toen de Europese ridders tijdens de kruistochten naar Palestina daar de (andere) rozen ontdekten en mee naar huis namen. Een gevolg was dat al in de 13e eeuw in de buurt van Parijs rozenolie werd geproduceerd.

De Roos is dus een zeer geliefde tuinplant, in de negentiende krijgt deze populariteit opnieuw een impuls. Er worden speciale tuinen voor aangelegd met perken die alleen rozensoorten bevatten.

Veel van deze tuinen (rosaria) bestaan nu nog. Uit het werk van tuinpublicist John Claudius Loudon (1783-1843) blijkt dat rosaria omstreeks 1825 in Engeland al vrij algemeen zijn. In 1855 komt er een standaardwerk over rozen. Het boek is samengesteld en geschreven door William Paul: The Rosegarden . Paul geeft aan om graspaden tussen de plantvakken aan te leggen in een rosarium, om de kleur van de rozen beter te doen uitkomen.

Ook moest er een verhoging in het rosarium komen om uit te kunnen kijken over de bloemenpracht. Bogen waar langs de leirozen kunnen groeien en een bloemenslinger van touw of ketting waar rozen tegen aan kunnen groeien. Ook opvallende bouwkundige elementen zoals loofgangen, follies, paviljoenen en nog wat later deed ook de pergola zijn intrede in de verschillende rosaria.

Tussen 1880 en 1930 zijn rozentuinen in ons land zeer geliefd. In 1908 wordt in Onze Tuinen een verslag gedaan van een rozenfeest in Nijmegen georganiseerd door De Roos (vereniging tot bevordering  van de rozenteelt, opgericht in 1891)  waarbij wordt  vermeld dat de rozencultuur in ons vaderland zich met reuzenschreden begint te ontwikkelen.

Op de meeste buitenplaatsen worden rosaria aangelegd. Zelfs in de kleinste tuintjes in de steden worden rozen geplant, zowel als solitair of in alle borders.

De vroegste voorbeelden van rosaria in ons land zijn:

• Edouard André, een rozentuin bij kasteel Weldom te Goor. (1888)
•  Carl Petzold, rosarium bij Cingendael Den Haag. uitgevoerd door Leonard Springer (1888)
• Dirk Tersteeg, rosarium De Uytwijck nabij Hilversum.

Geraadpleegd voor dit artikel: Nederlandse Tuinarchitectuur 1850-1940 Bonica Zijlstra.

Tuinplantenencyclopedie (op kleur) Modeste Herwig.