Groendaken | van sedumdak tot heemtuin

tsgw opener

De meeste groendaken in ons land zijn voorzien van een sedumbeplanting. Vooral bij een groendak in het zicht is de beplanting vaak saai en de seizoensbelevenis blijft minimaal. Natuurlijk is elk groendak wat erbij komt al een grote stap voorwaarts, maar het kan beter!

Een gemengde beplanting van inheemse soorten, maar ook vaste planten, bollen, kleine heesters en grassen hebben een grotere positieve impact. In een gemengde beplanting komt ook de Sedum beter tot zijn recht.

tsgwgroendak

Een goed ontwerp van een groendak helpt bij …

circlegraphic

Op het dak van het hoofdkantoor van ASLA (American Society of Landscape Architects) in Washington D. C. heeft deze organisatie een demonstratie-groendak ingericht. Deze daktuin laat verder zien dat een groendak ook op schuine oppervlaktes realiseerbaar is.

ASLA’s Green Roof
Deze laag zorgt ervoor dat de aarde of/en substraatlaag op zijn plek blijft bij een helling.

De nieuwe stijl van vergroenen van daken bestaat tegenwoordig uit voornamelijk twee manieren: intensief en extensief, deze benadering heeft zijn wortels in Duitsland. De keuze tussen deze twee technieken berust op de hoeveelheid aan onderhoud die er nodig is.

Intensieve dakbeplanting komt voort uit de oude-stijl daktuinen. De daktuin wordt hier op dezelfde wijze gebruikt als een traditionele tuin, ook het onderhoud ervan komt overeen met een tuin op grondniveau. De bodem van deze tuinen heeft een diepte van tenminste 15 cm. In eerste instantie werd hier gewone aarde voor gebruikt maar in een later stadium is dit vervangen door een (lichtgewicht) substraat.

Extensieve groendaken zijn in eerste instantie niet bedoeld om door mensen te betreden. Deze tuinen zijn in veel gevallen zelfs niet eens te zien. Indien het dak het (bouwkundig) toelaat kunnen er wel paden of uitkijkpunten op komen. Deze daken zijn ecologisch en duurzaam omdat er minder beroep wordt gedaan op arbeid en de beplanting is aangepast aan de lokale omstandigheden, zodat er bijvoorbeeld geen extra water nodig is. De substraatlaag is meestal dun (2 tot 15 cm.) waardoor de belasting van het dak minder is en dit dus ook de bouwkosten drukt.

Deck-Hauser
70 soorten inheemse planten op groendak California Academy of Sciences.
CAS-Good-lead cubic
Groendak California Academy of Sciences.

Bekijk hier het artikel over het groendak van de California Academy of Sciences.

Groendaken en dan vooral de extensieve variant kunnen een grote rol spelen in watermanagement in vooral stedelijke gebieden. Het zijn juist deze gebieden die voor ongeveer 40/50 % van het oppervlak uit daken bestaan.

Gemiddeld 75 % van de regenval in stedelijke gebieden wordt zo snel mogelijk afgevoerd omdat de oppervlaktes bestaan uit asfalt, beton en dakbedekking, in een groen gebied is dit slechts 5 %. Steeds vaker zorgt hevige regenval in stedelijke gebieden voor problemen zoals overstromingen door te zware belasting van het rioleringssysteem.

green roof
Ontwerp groendak ASLA

De snelheid waarmee het water van gladde oppervlaktes, zoals dakbedekking, asfalt, beton, richting het drainage of rioleringssysteem vloeit wordt gemeten in het runoff-effect. Bij een standaard dak is dit al snel rond de 80%, bij een groendak met een substraat van 5 cm is dit 40% en bij een groendak met 15 cm substraat is dit 50%. Dit is een aanzienlijk verschil!

In het watermanagement in en rond onze woning of kantoor kunnen we meedere elementen toepassen, naast het groendak kan dit ook een muurtuin, verhoogde border, vijver of bioswale (een greppel met beplanting) zijn. Wanneer er meerdere van deze elementen worden toegepast spreken we van een: SUDS, Sustainable Urban Drainage System.

4384289913_be0f7e4483_b
Voorjaar op het groendak van ASLA.

Groendaken, en groen in het algemeen, kunnen ook een belangrijke rol spelen bij het verbeteren van het stedelijk klimaat. Doordat kale daken de warmte van het zonlicht vasthouden, er tussen bebouwing minder wind waait en auto’s, fabrieken en airconditioning restwarmte afgeven stijgt de temperatuur in een stad snel, dit wordt het Urban Heat Island Effect genoemd.

4385052996_f20ec77c73_b

Gemengde beplanting op het gebouw van ASLA.

Planten geschikt voor een groendak met gemengde beplanting:

  • Alyssum argenteum
  • Antennaria dioica
  • Anthericum liliago
  • Anthyllis vulneraria
  • Armeria juniperifolia
  • Asplenium trichomanes
  • Aubretia
  • Babiana
  • Centaurium erythraea
  • Cerastium tomentosum
  • Corydalis
  • Cymbalaria muralis
  • Dianthus anatolicus
  • Duchesnia indica
  • Echeveria
  • Erinus alpinus
  • Hypochaeris glabra
  • Iris pumila/flavescens
  • Leontodon autumnalis
  • Leptinella
  • Lysimachia nummularia
  • Oxalis acetosella
  • Polypodium vulgare
  • Potentilla cinerea/erecta
  • Primula veris/vulgaris
  • Prunella vgrandifloa
  • Saponaria pumila
  • Serratula seoanei
  • Teucrium pyrenaicum
  • Thymus
  • Verbascum phoeniceum

Kijk in dit bericht voor nog meer (vaste) planten, heesters, bollen en grassen.

4384294767_4061c2be71_o

Klik op een foto hieronder voor groter formaat. Alle foto’s zijn van het ASLA groendak.

Voor bezoekers van de California Academy of Sciences zijn er faciliteiten om het dak te bekijken. Veel van de bezoekers verbazen zich over de verscheidenheid aan planten die zich op dit dak weten te handhaven.

 

Foto’s en video in dit bericht:

American Society of Landscape Architects en Pacific Horticulture Society.