De mooie en veelzijdige Iris past in elke tuin

ska 11 witIrissen of lissen vormen een zeer uitgebreid geslacht. Met zo veel verschillende bloeiwijzes kan het haast niet anders dan dat er altijd wel een of meerdere zijn van uw smaak. Er zijn irissen voor in een droge rotstuin tot aan lissen die houden van natte voeten bij de vijver. Er zijn irissen in spierwit, zachte pasteltinten tot aan vrolijke tinten als geel, blauw en oranje. Kortom, er is voor elke tuin wel een iris.

foto: Sergey Karepanov
foto: Sergey Karepanov

De planten hebben lang smal blad en prachtig gevormde bloemen. De meeste irissen hebben een bloem met drie opstaande kroonbladeren (petalen) dit gedeelte van de bloem noemen we de standaard, de lippen worden gevormd door drie afhangende kelkbladen (sepalen).

foto; Sergey Karepanov
foto; Sergey Karepanov

Er zijn irissen met gewone wortels, irissen die bollen maken en er zijn irissen met een knolachtige wortelstok. De irissoorten met bollen worden veel gebruikt om als snijbloem te kweken, de bollen zijn moeilijk te kweken.

foto: Sergey Karepanov
foto: Sergey Karepanov

In Duitland zijn veel oude rassen bewaard gebleven in de zgn. iridaria, dit zijn speciale iristuinen. Het iris-sortiment is zeer groot.  Wanneer u besluit om irissen te gaan aanschaffen kunt u het beste een gespecialiseerde kweker opzoeken.

foto; Sergey Karepanov
foto; Sergey Karepanov

Er zijn irissen die graag op een vochtige plek staan, zoals Iris lutea en de Iris kaempferi, deze laatste kan het zelfs niet vochtig genoeg zijn. De grotere irissen als de Iris germanica-hybriden houden van een droge plek. Er is dus voor iedere tuin wel een iris of meerdere irissen geschikt. Er zijn ook kleine bol-irissen voor in de rotstuin. Er zijn irissen die al vroeg in februari bloeien en er zijn er die in juni nog bloeien.

foto; Sergey Karepanov
foto; Sergey Karepanov
foto; Sergey Karepanov
foto; Sergey Karepanov

Kort overzicht met enkele kenmerken:

  • Iris bucharica: Gewei-iris, bolvormend, circa 6 gele bloemen per stengel
  • Iris chrysographes: De bloemen zijn zeer donkerpaars, bijna zwart
  • Iris danfordiae: kleine bol-iris, geschikt voor de rotstuin, mooi tussen bodembedekkers.
  • Iris ensata: horizontale sepalen met korte petalen. Goed geschikt voor in potten.
  • Iris foetidissima; sterke lis, met mooie nabloei, oranje zaden.
  • Iris Germanica; baardirissen, zeer veel rassen met mooie kleurcombinaties
  • Iris Hollandica; zeer sterke bol-iris
  • Iris laevigata; lijkt op ensata, sterker.
  • Iris missouriensis; worden wel 50 cm lang.
  • Iris palida; violetblauw, voor langs de oever.
  • Iris pseudacoris; Dit is de bekende inheemse gele lis, sterk.
  • Iris pumila; lijkt op baardiris maar veel lager.
  • Iris reticulata; dwergiris, prachtige bloemen.
  • Iris sibirica; mooi in de border, na de bloei nog mooi blad.
  • Iris spuria; zeer mooie iris met fijne bloemen, vrij onbekend.
  • Iris versicolor: baardloze iris, mooi getekende lippen.
foto; Sergey Karepanov
foto; Sergey Karepanov