Copijn 250 jaar in de tuin en landschapsarchitectuur

Henri Copijn wordt op 3 maart 1842 geboren in Groenkan, hij is de oudste zoon van Jan Copijn en Egbertha van Oostveen. De kwekerij in Groenekan is sinds 1780 in bezit van de familie Copijn. Jan Copijn neemt de leiding van de kwekerij over als zijn vader en broer in korte tijd na elkaar overlijden, daarnaast begint hij met het ontwerpen en aanleggen van tuinen en parken.

Henri (Hendrik) Copijn (1842 - 1923)
Henri (Hendrik) Copijn (1842 – 1923)

 

Als zoon Henri op zijn zeventiende de technische school verlaat komt hij bij zijn vader in de zaak werken. In 1874 trouwt Henri met Theodora van Leeuwen en als in 1886 zijn vader sterft zet de inmiddels 44 jarige Henri de zaak voort samen met zijn halfbroer Pieter Gerard onder de naam Gebroeders Copijn.

Tuin bij Kasteel De Haar in Haarzuilens
Tuin bij Kasteel De Haar in Haarzuilens

De ontwerpen die Henri Copijn tussen zijn zeventiende en achtendertigste maakt worden tot zijn vroege werk gerekend. Al zijn ontwerpen in deze periode zijn in de landschapsstijl, met beekjes, vijvers en productiegronden. In deze periode laat Henri zich inspireren door o.a. H.Witte die in zijn boek Tuinen, villa’s en buitenplaatsen zijn ontwerpen net als Henri worden getekend in vogelvluchtperspectief. De vroege werken van Henri Copijn zijn voornamelijk beïnvloed door de Duitse tuinkunst en dan met name van Siebeck.

Kasteel de Haar / Castle de Haar
Kasteel de Haar / Castle de Haar (Photo credit: Bert Kaufmann)

Tussen 1880 en 1905 heeft Copijn duidelijk zijn bloeiperiode, in deze tijd ontwerpt hij zijn grootste en bekende parken. Vanaf 1901 werkt hij samen met zijn zoon Lodewijk onder de naam, H. Copijn & Zoon. De ontwerpen welke Henri maakt in deze periode zijn wel vernieuwend voor de Nederlandse tuinkunst in tegenstelling tot zijn vroege werk wat al als ouderwets werd gezien in die periode. Het is vanaf ongeveer 1885 dat Henri Copijn ook geometrische tuingedeelten opneemt in zijn landschappelijke ontwerpen. Vaak krijgt dit geometrische deel een plaats bij het huis of ander gebouw in het park in de vorm van een verdiepte bloementuin.

copijn historie1

Na 1905 wordt Henri Copijn duidelijk minder beïnvloed door de Duitse tuinkunst, vanaf nu richt hij zich meer en meer op de eenheid tussen huis en tuin. Als algemene regel zou men kunnen aannemen dat de architectonische lijnen van het huis in de naaste omgeving zal worden vervolgd, om door deze rechtlijnige aanleg een overgang te vormen van huis tot park.

Na 1905 worden er meer tuinstijlen toegepast maar wordt ook nog de landschapsstijl gehanteerd. Het verleden blijft ook een grote inspiratiebron voor Henri Copijn. De tuin bij ‘Oud Holland’ is een van de eerste geheel rechtlijnige tuinen die Copijn aanlegt. Eveneens worden er villatuinen aangelegd die op de Franse barok zijn geïnspireerd. In Copijn’s nieuw-architectonische tuinen krijgt ook de natuurlijke beplanting, zoals van Robinson en Jekyll, een plaats in zijn ontwerpen. Copijn maakt in zijn nieuw-architectonische tuinen weinig gebruik van bouwkundige elementen zoals pergola’s, gemetselde zitjes, priëlen en dergelijke.

Kasteel De Haar
Kasteel De Haar

In 1923 overlijdt Henri Copijn. Hij is dan eenentachtig jaar. Henri Copijn heeft vanaf zijn zeventiende een grote stempel gedrukt op een veranderende Nederlandse tuinarchitectuur. Zijn ontwerpen met hun spiegelende vijverpartijen en monumentale bomen vormen tegenwoordig nog altijd een geliefde wandelplek, zoals het Wilhelminapark in Utrecht, het Rengerspark in Leeuwarden en het Van Boetzelaerpark in De Bilt.

Ook grote particuliere Copijntuinen uit de negentiende eeuw bleven behouden, zoals het kasteelpark van De Haar bij Haarzuilens en Hydepark bij Doorn.

Boompjes met gesnoeide kronen in de kwekerij v...
Boompjes met gesnoeide kronen in de kwekerij van Copijn (Photo credit: ednl)

De blijvende invloed van de Copijn’s.

Tegenwoordig is ‘Copijn’ een merknaam van een bureau in Utrecht dat zich opgesplitst heeft in tuin- en landschapsarchitecten, boomspecialisten en groenbeheer. Een van hun spraakmakende ontwerpen is de renovatie van de Rijksmuseumtuin.

Ondertussen zijn J’ørn en Lia Copijn onverminderd actief in hun nieuwe ontwerp- en adviesbureau Copijn Bruine Beuk en is boomkwekerij en tuinontwerpbureau Copijn & Zoon in Groenekan overgenomen door Loeks dochter Anne-Kim Copijn (1966-) en haar broer Mark Copijn (1967-), die de boomkwekerij in Groenekan runt.

Ir. Sonja Copijn (1970), afgestudeerd in Wageningen en dochter van J’ørn en Lia Copijn heeft een consultancybureau dat onder andere samenwerkt met Copijn Bruine Beuk.

Born Copijn (1972), zoon van Allrik Copijn, heeft in Boskoop gestudeerd en heeft nu een eigen hoveniersbedrijf. Olivier Copijn (1974), zoon van Tom Copijn, heeft de opleiding Larenstein techniek gedaan en werkt als directeur realisatie bij hoveniersbedrijf Van der Tol. Edward Copijn (1982), zoon van Piet Hein Copijn, is boomverzorger.

English: Wilhelmina in Zeist in the Netherland...
English: Wilhelmina in Zeist in the Netherlands Nederlands: Wilhelminapark te Zeist in Nederland (Photo credit: Wikipedia)

Lijst van belangrijke Copijn projecten:

Begraafplaats Kranenburg, Zwolle, 1928
Tuin in Hilversum, De Bremhof, 1915, particulier
Wilhelminapark, Zeist, 1881, villapark
Walkartpark, Zeist, 1904, volkspark
Noorderplantsoen, Groningen,1882, oud vestingwerk
Wilhelminapark, Utrecht,1888, volkspark
Vollenhove, De Bilt, 1922, muurtuin
Oud Groevenbeek, Putten, bomenleveranties
De Veenkamp, Apeldoorn, 1881-1882, buitenplaats
Park Rodichem, Zeist, 1922, buitenplaats
Recidence Wisseloord, Hilversum, 1907, buitenplaats
Ewijckshoeve, Zeist, buitenplaats
Villa Nuova, Zeist, 1880, buitenplaats
Blookerpark, Zeist, 1860-1880, overpark
Schoonoord, ’s Graveland, 1930, bomenleveranties
Prattenburg, Rhenen, 1901, buitenplaats
Ruimzicht, Doetinchem, bomenleveranties door Jan Copijn jr.
Sperwershof ’s Graveland, particulier, 1888, buitenplaats
Nijenrode, Breukelen, 1915, buitenplaats
Huize Voordaan, Groenekan, 1850-1860, buitenplaats
Pavia, Zeist, 1855, buitenplaats
Begraafplaats Brandenburg, Bilthoven
Roverestein/de Plantage, Bilthoven, 1912, buitenplaats
Van Boetzelaerpark, De Bilt, 1930, volkspark
Pinetum Blijdenstein, Hilversum, 1929
Hydepark, Doorn,1885, buitenplaats
Hoog Oorsprong, Oosterbeek, 1913, buitenplaats

CoverCopijn

www.copijnbruinebeuk.nl